Thời xưa, có rất nhiều câu nói phổ biến ảnh hưởng đến đời sống và quan điểm của con người, một trong số đó là “Người ta sợ sinh vào tháng mười hai, và cũng sợ chết vào tháng mười hai”. Chắc hẳn ai cũng đã từng nghe câu này rồi, vậy ý nghĩa của nó là gì? Lý do khoa học là gì?
Tháng 12 âm lịch có ý nghĩa riêng đối với người dân, sau khi bước sang tháng 12 âm lịch, không khí Tết Nguyên Đán càng trở nên rộn ràng, các phong tục, điều kiêng kị cũng được chú trọng hơn.
Ngoài ra, có rất nhiều câu nói về tháng mười hai âm lịch, chẳng hạn như “người ta sợ sinh tháng mười hai âm lịch, nhưng cũng sợ tháng mười hai âm lịch chết”, bạn bè ở nhiều nơi đã nghe nói, đặc biệt là người già.
Tại sao người ta sợ sinh vào tháng 12 âm lịch
Chuyện sinh, già, bệnh, chết về cơ bản là khó kiểm soát, một năm có mười hai tháng, tại sao người ta chỉ sợ những chuyện như thế này xảy ra vào tháng 12 âm lịch? Sinh vào tháng 12 âm lịch có nguy hiểm gì mà lại có câu nói như vậy?
Thực ra, sở dĩ tồn tại câu nói như vậy chủ yếu liên quan đến môi trường xã hội trước đây. Thời xưa, hầu hết mọi người đều sống trong cảnh nghèo khó, sau một năm lang bạt không có bao nhiêu tiền tiết kiệm, họ làm việc vất vả cả đời chỉ để có đủ cơm ăn áo mặc. Trong xã hội nông nghiệp, mọi người về cơ bản đều dựa vào việc trồng trọt lương thực, trong những tháng lạnh nhất của mùa đông, trên đồng ruộng cơ bản không có cây trồng, nhiều nơi thực tế dựa vào thu hoạch vào mùa thu trong một năm. Theo quy luật lịch sử, sau khi thu thập lương thực việc phải nộp thuế quốc gia về ngũ cốc màu vàng cho nhà nước khiến các gia đình nông dân không giàu có bị thiếu lương thực, khiến họ càng khó sống sót qua mùa đông.
Trong mùa đông lạnh giá, ngay cả người lớn cũng có thể không đủ ăn để duy trì sự sống chứ đừng nói đến người phụ nữ đang mang thai vừa sinh con? Nói chung, sau khi sinh con, cần phải nằm viện và bổ sung rất nhiều, một mặt, người phụ nữ tiêu tốn rất nhiều sức lực trong quá trình sinh nở và cần được bổ sung kịp thời. Một mặt, trẻ sơ sinh cũng cần được bú sữa mẹ. Nguyên liệu vào mùa đông không đủ, gây khó khăn lớn cho bà mẹ và trẻ sơ sinh, không có lợi cho sự phục hồi và phát triển tốt của trẻ.
Ngoài nguồn cung không đủ, thời tiết lạnh giá cũng là một thách thức nặng nề đối với mọi người. Bản thân quá trình sản xuất là một quá trình tiêu tốn rất nhiều năng lượng nên đòi hỏi phải canh tác tốt. Tuy nhiên, trời quá lạnh vào tháng 12 âm lịch, không có lợi cho quá trình hồi phục của mẹ. Ngày xưa chưa có điều hòa, chưa có đủ củi để sưởi ấm như bây giờ, tôi tin thế hệ người lớn tuổi sinh ra ở nông thôn nhận thức sâu sắc điều này, dù ở nông thôn có nhiều cây xanh nhưng vẫn rất khó giữ ấm áp vào mùa đông, đặc biệt là mùa đông ở miền Bắc, dưới nhiệt độ như vậy, nếu không có biện pháp sưởi ấm thích hợp thì kết quả cuối cùng sẽ rất bi thảm.
Người lớn giữ ấm trong tháng 12 âm lịch đã khó đến vậy chứ đừng nói đến trẻ sơ sinh? Sức đề kháng của trẻ sơ sinh yếu hơn người lớn rất nhiều, vào mùa đông lạnh giá, tỷ lệ trẻ tử vong thực tế cao hơn những thời điểm khác.
Gộp lại, sở dĩ có câu “người ta sợ người sinh tháng 12 âm lịch” thực ra có lý do khoa học nhất định. Điều này chủ yếu là do điều kiện thời xưa quá nghèo nàn nên họ phải đối mặt với cuộc khủng hoảng lớn về lương thực và sưởi ấm, nếu một đứa trẻ ra đời vào thời điểm này sẽ khiến gia đình vốn đã bất hạnh lại càng trở nên tồi tệ hơn. Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại, với sự cải thiện về an ninh vật chất, câu nói này đã mất đi ý nghĩa và mọi người không còn cần phải lo lắng về nó nữa.
Tại ai cũng sợ chết vào tháng 12 âm lịch
Ở trên nói người ta sợ sinh vào tháng mười hai âm lịch, tại sao lại nói người ta sợ chết vào tháng mười hai âm lịch? Trên thực tế, có ba lý do chính cho việc này.
1. Trong tháng 12 âm lịch, Tết Nguyên đán đang đến gần, mọi người đều vui vẻ, tuy nhiên, sự ra đi đột ngột của một thành viên trong gia đình chắc chắn sẽ khiến tâm trạng của mọi người thay đổi. Hơn nữa, thời xưa, vào mùa đông lương thực dự trữ không đủ, một khi người nhà qua đời thì nhất định phải tổ chức tang lễ, mời người thân, bạn bè đến dự tang lễ sẽ là một khoản chi phí rất lớn sau đó, nguồn lương thực dự trữ của gia đình sẽ cạn kiệt và không thể sống sót trong mùa đông này.
2. Do thời tiết lạnh nên đất không dễ đào. Ở thời cổ đại, việc một người được chôn cất trong yên bình là điều quan trọng, khi một thành viên trong gia đình qua đời thì cần phải xây dựng một nghĩa trang cho gia đình. Việc xây dựng nghĩa trang vào thời bình thường không phải là một việc quá khó khăn, nhưng vào mùa đông, nó rất rắc rối. Ở miền Bắc mùa đông ở miền Bắc thực sự nguy hiểm đến tính mạng, chỉ việc đào đất xây mộ cũng rất vất vả và tốn nhiều sức lực. Đó là lý do tại sao nhiều người nói, đừng chết vào tháng 12 âm lịch, vì nó thực sự quá tốn thời gian và công sức.
3. Suy nghĩ mê tín. Ở thời cổ đại vẫn còn nhiều quan niệm mê tín, người ta tin rằng việc chôn cất người già có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thế hệ tương lai. Nhiều người cho rằng, người già chôn vào tháng 12 âm lịch mùa đông sẽ không thể bảo vệ được con cháu dù phong thủy có tốt đến đâu, vì vậy, người ta không muốn người già chết vào tháng 12 âm lịch. Tất nhiên, đây là quan niệm mê tín và không có cơ sở khoa học.
Gộp lại, sở dĩ có câu “người ta sợ sinh tháng 12 âm lịch, cũng sợ chết tháng 12 âm lịch” thực ra chủ yếu là do gia đình người xưa không giàu có, và nguồn lương thực cung cấp vào mùa đông không đủ, vấn đề sinh tử cần rất nhiều tiền, trong khi ít lương thực. Ngoài ra, cái lạnh tháng 12 âm lịch cũng là mối đe dọa lớn, có thể đe dọa tính mạng của trẻ sơ sinh và bà mẹ.
Thông tin trong bài chỉ có tính tham khảo, chiêm nghiệm.
NT (SHTT)
